Kiedy powinnam/powinienem szukać pomocy?
Wojna odciska piętno na każdym człowieku, czasem na tyle silne, że mimo upływu czasu nie radzimy sobie.
Szukanie pomocy jest często pierwszym krokiem do powrotu do równowagi, wyzdrowienia i odzyskania sił psychicznych niezbędnych do radzenia sobie z codziennością, bycia z bliskimi. Czasem jednak trudno nam określić, jakiej pomocy właściwie potrzebujemy i nie wiemy, do kogo się po nią zwrócić. Czasem też wstydzimy się, albo uważamy, że powinniśmy sobie poradzić sami.
Jest wiele możliwości uzyskania wsparcia i warto rozważyć pomysł zwrócenia się o pomoc, nawet w sytuacji, gdy nie jesteśmy do końca pewni, jak poważny jest nasz problem. Wsparcie ze strony specjalistów pomoże nam rozwiać nasze wątpliwości, nazwać nasze problemy a także przygotować plan działania, by je rozwiązać.
Możesz szukać pomocy (dla siebie lub swoich bliskich), jeśli:
- lęk paraliżuje twoje działania,
- martwisz się bardziej niż zwykle,
- trudno jest ci cieszyć się życiem,
- masz myśli i uczucia, z którymi trudno sobie poradzić, a które mają wpływ na twoje codzienne życie,
- czujesz, że twoje reakcje na normalne zdarzenia są nadmiarowe, a nawet niewłaściwe (np. wybuchy złości),
- ciągle czujesz się wyczerpana/wyczerpany, mimo, że śpisz tyle, co zwykle,
- męczą cię nawracające koszmary senne,
- doskwiera ci poczucie pustki lub apatia,
- masz problemy z komunikowaniem się z innymi; masz wrażenie, że inni nie rozumieją tego, co aktualnie przeżywasz, twoich uczuć, emocji, myśli czy zachowania.
Kto może ci pomóc?
Psychoterapeuci są w stanie udzielić pomocy w całej gamie problemów związanych ze zdrowiem psychicznym, ale także w przypadku trudnych sytuacji życiowych, z którymi człowiek sobie aktualnie nie radzi. Pomoc terapeutyczna może odbywać się twarzą w twarz, ale także online. Obie formy terapii są równie skuteczne, terapia online może być zdecydowanie łatwiej dostępna.
Jakiej pomocy możesz się spodziewać u terapeuty/psychologa?
Wyszkolony psychoterapeuta w pierwszej kolejności oceni sytuację, w której się znajdujesz oraz określi twoje zasoby. Wspólnie wyznaczycie cel terapeutyczny, a w następnym kroku ułożycie plan rozwiązywania twoich problemów, który będziesz mogła/mógł go realizować samodzielnie lub wspólnie ze specjalistą podczas kolejnych spotkań.
Przyjaciele, rodzina, opiekunowie i sąsiedzi
Często może pomóc rozmowa z kimś, komu ufasz, o tym, jak się czujesz i co aktualnie przeżywasz.
Jakiej pomocy możesz się spodziewać od przyjaciół, rodziny, opiekunów i sąsiadów?
- są źródłem codziennego wsparcia,
- mogą pomóc w znalezieniu informacji,
- wspierają w ułożeniu planu działania,
- możecie wspólnie przedyskutować różne opcje rozwiązania problemu,
- jeśli zauważają u ciebie coś niepokojącego i mówią, że się martwią – warto wziąć to pod uwagę i skorzystać z pomocy psychoterapeuty lub lekarza psychiatry, bo to może być droga do powrotu do równowagi.
A jeśli to trauma – pourazowe zaburzenie stresowe (PTSD)?
Zaburzenia potraumatyczne, zarówno te ostre (utrzymujące się do kilku tygodni), jak i przewlekłe (PTSD, trwające miesiące lub lata) mają charakterystyczny zestaw objawów – reakcji na zagrożenie życia (własnego, najbliższych) lub nieoczekiwaną śmierć.
Wynikają one z tego, że doświadczenie przekracza nasze możliwości przetworzenia – przetrawienia tego co się stało. Osoba, która przeżyła doświadczenie traumatyczne reaguje zatem nawracającymi niechcianymi wspomnieniami w wielu momentach dnia, koszmarnymi snami lub bezsennością, silnym wzbudzeniem gdy coś przypomina o tym, czego doświadczyła, i – co naturalne – unika wspomnień, ludzi, kontaktów. Zmieniają się emocje od wzbudzenia, gniewu, przez smutek po stan odrętwienia (który tylko wygląda na spokój a w rzeczywistości jest przykrym stanem braku uczuć). Kłopoty ze snem, koncentracją uwagi i duża drażliwość w połączeniu z opisanymi wcześniej objawami zakłócają codzienne funkcjonowanie.
To normalne reakcje na nienormalne wydarzenie, dotyczą w początkowym okresie większości ludzi i często mijają z czasem. Jeśli mimo upływu czasu nie mijają i „psują życie” – warto sięgnąć po pomoc. Naukowcy zbadali wiele metod skutecznego leczenia pourazowego zaburzenia stresowego PTSD zarówno psychoterapii jak i leków.
Te najskuteczniejsze metody psychoterapii mają swoją nazwę – „zorientowana na traumę terapia poznawczo-behawioralna”. Skuteczna w leczeniu PTSD jest też EMDR. Specjalizują się w nich psychoterapeuci, przed wszystkim terapeuci poznawczo-behawioralni.
Lekarze psychiatrzy dysponują lekami, które skutecznie leczą PTSD u większości potrzebujących osób.
Pamiętaj, że zawsze możesz spytać terapeutę o wszystko, co dotyczy twojego leczenia, także o to, jak nazywa się metoda terapii, którą będziesz leczona/y.
Specjaliści w Klinice Terapii Poznawczo-Behawioralnej Uniwersytetu SWPS od lat specjalizują się w leczeniu zaburzeń potraumatycznych.
Jak wspierać dzieci w czasie trwającej wojny – materiały po ukraińsku do pobrania dla rodziców.
Pobierz i wydrukuj ulotkę z najważniejszymi informacjami
